Deskripsyon sou lwa – VodouNation

Deskripsyon divès Lwa nan Vodou

Ayida: Ayida-Wedo se deyès Iwa nan syèl la, nyaj, ak tanpèt yo. Yon divinite ki ra mizèrikòd nan kilti vodou, li souvan leve kanpe kont Mami Wata, pou leve madichon li mete sou enfidèl yo. Nan kilti ayisyen an, se li ki pou sipliye lè dezas natirèl ravaje zile a. Li se yon figi istorik nan konstriksyon mit manman nan kontanporen, bonte li ak lanmou li pou gason ki gen travay li se pwoteje yo souvan bay li nan reprezantasyon ikonografik yon halo voliptye blan oswa jòn pal. Li se, anplis, madanm Damballa, e li reprezante richès, chans, bonè. Menm jan ak mari l, li rete toupre rivyè, epi li gen yon preferans pou tout kalite pye bwa, Fwomaj ak swa. Menm jan ak li, li imite mouvman koulèv la. Senbòl li yo se koulèv la ak tou lakansyèl la.

Adjasou: Karakterize pa je ki soti byen lwen ak yon move karatè, ap viv anba pye bwa a mombin tou pre yon sous epi li trè fanatik diven fò, wonm, ak konyak.

Agassou:orijinè Dahomeye ki fè pati tribi Fon ak Yoruba. Lè yon moun posede pa Agassou, men li vin kwochi ak rèd, kidonk sanble ak grif. Nan Dahomey, li se rezilta inyon ant yon gasonak yon fanm. Li asosye ak divinite dlo epi pafwa pran fòm yon krab.

Li se youn nan bèt mitik ki yon fwa te bay asistans zansèt la. Li konsidere kòm youn nan lwa mason yo.

Ago: Ago se yon dye trè vyolan. Latè tranbleman ak son yo pè lè li asosye ak tanpèt yo. Lè moun tonbe antrans yo tèlman vyolan, gen mò ki asosye ak britalite yo. Lè yon moun chevoche pa lwa sa, yo gwonde tankou son loray ak tranblemantè. Moun ki posede a kontinye ap repete: “Se mwen menm ki tire zam Bondye a; lè m ap gwonde, tè a tranble.”

Yo di lè tè a tranble,se Ago ki fache. Moun ki gen fòs ase pou kenbe l ‘nan kò yo ap soufle ak tout fòs yo, epi yo krache tankou fòk. Yo dwe trè fò pou kenbe lespri sa a.

Sobo ak Bade (lwa limyè ak van) aji ansanm epi rele Ago, yon tanpèt loraj pwodui.

Ago se konpayon enseparab Sobo. Bade ak Ago pataje menm fonksyon yo, lwa nan van yo.

Agwe: Yo envoke li sou non “Koki Lanmè a,” “Angili” ak “Tadpole nan Letan an.” Souvren lanmè a. Youn nan anpil rayisab Ezili. Sou jiridiksyon l yo vini non sèlman sou dlo a ak fon lanmè a, ak tout bato ki navige sou lanmè a. Senbòl li yo se ti bato, gwo navi ak kokiy ki gen koulè klere, epi pafwa ti pwason an metal. Li renmen inifòm militè ak kout zam. Li se pwotèktè moun maren yo. Sèvis pou Agwe se byen diferan pase lòt espri paske li se sou lanmè a li menm.

Yo itilize yon lanbi pou rele l pandan seremoni vodou. Li dwe akeyi ak eponj mouye ak sèvyèt lè yo kite dlo a akòz chalè a.
Yo prepare yon bak ak tout kalite manje li pi renmen, tankou chanpay. Lè sa a, bato sa a ap flote sou kote,yo kwè mond sakre anba dlo a egziste. Si bato a koule, Lè sa a, Agwe aksepte sakrifis la epi li pral pwoteje enterè moun ki te prepare sakrifis la. Si kannòt la ta flote tounen nan rivaj, lè sa a yo di li refize sèvis la epi yo ta dwe bay yon lòt fason pou remèsye Agwe. Bèt yo touye pou li yo se mouton blan.
Dekri tankou yon milat ak po swa ak je vèt. Sèvis yo fèt toupre lanmè, rivyè, oswa lak. Ou dwe fè atansyon ke moun ki posede pa sote tonbe nan dlo a.
Nenpòt referans a siyal ka sèlman vini kòm yon plezi pou dye sa a.
Fanm Agwe se Lasirèn, lanmè yo.
Nan langaj senkretis la, Agwe se St Ulrich, oubyen Moïse epi gen moun ki souvan fè tablo li ak yon pwason nan men

Ayizan: Sa se madanm Legba a. Li pwoteje mache yo, kote piblik yo, pòt yo, ak baryè yo, e li gen yon konesans pwofon sou sibtilite mond espirityèl la. Chwazi ak enstwi sèten houngans inisye. Lè yo bay mari l manje, yo ofri yon kabrit nwa oswa blan oswa yon bèf ki gen koulè wouj. Pye bwa li pi renmen se pye palmis. Ayizan senbolize pa yon ti mòn nan yon tè vid, lwil doliv ak antoure pa franj nan palmis. Ayizan soti nan wayòm Dahomey, li reprezante pa yon vye granmoun nan pèsonifikasyon li. Li se youn nan pi ansyen dye yo e se poutèt sa gen dwa a premye ofrann nan sèvis yo. Li souvan monte moun sèlman apre mari l. Li gen yon manifestasyon dous, li pa brital ditou; Se poutèt sa, pafwa li ka pran yon ti tan pou l ka wè.

Li se konpayon Loko. Kòm yon Manbo, Ayizan gen repitasyon gen anpil pitit; li pran swen pitit li yo anpil; li gen yon bon kè, li damou vit. Li pini moun ki fè erè pa paske li se yon fanm sadik men pou korije konpòtman yo nan lavni. Li pral pini granmoun sa yo k ap pwofite jèn yo, moun ki rich ak pòv yo, moun ki fò yo ki fèb yo ak mari madanm yo. Yo kwè li gen kapasite pou pirifye anviwònman li yo ak egzòse move lespri nan tèt fidèl li yo.

Ayida: MadanDamballah, konpayon li, Li se figi manman an. Li se lakansyèl la. Ansanm yo se fòs inite seksyalite moun. Senbòl li se yon koulèv. Li se byennèt epi li trè delika. Li gen relasyon tou ak Ezili. Yo di nenpòt moun ki “ka sezi dyadèm Ayida a ap asire richès”. Konnen tou kòm Ayida Wedo: travay li se pou kenbe tè a.

Azaka: Sa a se lwa nan agrikilti, men jeneralman yo wè li kòm frè Ghede. Pou rezon sa a, Ghede pral souvan vini nan seremoni yo pou Zaka epi vini lè Zaka te monte yon moun. Zaka se yon peyizan dou ki senp, men peyizan yo respekte anpil paske li se yon travayè trè di. Li adrese kòm “kouzen”. Li jwenn tout kote gen peyi. Anjeneral li pye atè, li pote yon sak makout, li mete yon chapo pay, epi li gen yon

Pip nan bouch li., pa nati li sispèk, li soti pou pwofi, fanatik nan anba tonèl la, e li gen yon laperèz ak rayi moun nan vil la. vokal li konsiste son prèske enkonpreyansib menm jan ak yon kabrit. Si se pou tripotay li gaye wonn pou li pete eskonbrit.” Li se jèn epi li renmen jwe lè li pa travay.
Gen resanblans enteresan ant Gede a sofistike ak Azaka ki pi enkonpetan, kòmsi yon ti frè mwens imite yon gran frè ki pi an sekirite. Menm jan ak Gede, Zaka renmen manje l. Men, kontrèman ak Gede, li se grosye ak avid nan abitid manje li yo, souvan kouri ale kache avè l manje manje l byen vit. Asyèt li pi renmen pou yo mete manje se sa peyizan yo manje: mayi bouyi, pen ki tranpe nan lwil ak tranch ti trip ak tonbe kabrit, sik san rafine. Bwason li pi renmen se wonm blan ak pye bwa li se zaboka. Zaka kontwole jaden yo, e tankou kiltivatè yo tèt yo, li trè veye nan detay. Li note ki moun ki trete ki moun nan ki mannyè, ki moun ki ap flerit ak ki moun, ki moun ki di sa ak ki moun elatriye. Lè li monte yon moun li souvan debòde tout tripotay lokal yo anbarasman ak amizman tout moun. Li pa padone fasil.

Gen rimè tankou Zaka souvan parèt nan fòm konkrè. Nan fòm sa a konkrè, li sipoze yon lamp epi abiye ak yon rad peyizan an dekole. Lè sa a, li mande wonm oswa melon, manyòk. Moun ki refize ba li anyen yo pini.

Zaka se yon poligami e li konsidere tout pitit li yo kòm envestisman.
Li kanpe pou tabou ensès la, men, li pa pral kraze kèlkeswa jan li te kapab vin rich.

Bade: Lwa van an. Li se konpayon enseparab Sobo, dye zèklè. Li pataje tou fonksyon li ak Ago, yon lòt lespri tanpèt.

Bakulu: (Bakulu-baka) Li trennen chenn dèyè l e li tèlman yon lespri terib pèsonn pa oze envoke l. Abita li se nan bwa yo kote ofrann yo pran l. Li menm li pa posede pèsonn. Depi pèsonn pa vle rele l ‘, moun tou senpleman pran nenpòt ofrann ki ale nan liy li epi yo kite yo nan bwa yo.

Bosou Koblamin: Vyolan petro lwa. Bosou se yon lwa vyolan ki kapab bat ennmi l yo. Li trè popilè pandan tan lagè. Li pwoteje disip li yo lè yo vwayaje nan mitan lannwit. Aparans Bosou se yon nonm ki gen twa kòn; chak kòn gen yon siyifikasyon fòs, sovaj, ak vyolans. Pafwa Bosou vin ede disip li yo men li pa yon lwa serye. Lè yon sèvis fèt, Bosou parèt nan kase chenn li kenbe. Touswit apre yo parèt, yo ba li yon kochon, manje li pi renmen. Seremoni nan onè Bosou toujou fè yon kokennchenn plezi paske li pèmèt yo manje. Anjeneral yon bon kantite moun manje lè lap fè sèvis.

Brize: Brize se yon lwa nan mòn yo. Li se bòs nan bwa yo. Brize trè feròs nan aparans. Li trè nwa e li gen gwo pwopòsyon. Brize se aktyèlman yon nanm dou epi li renmen timoun yo. Brize ap viv nan pye bwa chadèk epi pafwa li pran fòm yon chwèt.

Brize se yon pwoteksyon. Li fò ak egzijan e li aksepte poul takte kòm sakrifis.

Kongo: Yon loa bèl men apatik. Kontni ak nenpòt rad ak manje manje melanje ak anpil pimiento, epi li renmen bwason melanje.

Kongo Savann: Yon lwa petro feròs. Li malveyan, feròs, ak fò. Savann manje moun. Li moulen yo menm jan nou ta moulen mayi. Koulè li se blan. Li se yon lwa dezòd.

Denklisen ak Chalòt: 2 lwa sa yo se pami “mistè” franse yo. Moun ki monte pa dye sa yo pale fransè pafè e yo sanble yo pa kapab pale kreyòl nòmalman oswa byen. Chalòt souvan monte sou fòm ki pi defini nan pwotokòl seremoni. Denklisen ka rekonèt pa abitid li nan mete nan pòch li tout bagay yo ba li.

Damballah: Li konnen kòm dye sèpan an, li se youn nan espri ki pi popilè. Damballah se figi papa a. Li se byenveyan, inosan, yon papa bon kè. Li pa bon nan kominike, kòmsi sajès pawòl li twò lwen pou nou paske se sifle li sifle.

Damballah se koulèv la. Li plonje nan yon basen dlo ki bati pou li, oswa li monte nan yon pye bwa. Li se koulèv ak divinite akwatik, li nan rivyè, sous dlo, ak marekaj. Yon fwa ankò, kòm koulèv fòk ou konnen pou w pale ak li, li renmen trankilite. Damballah pa kominike mesaj egzak, men sanble gaye yon prezans rekonfòtan ki sòti, voye yon lespri jeneral nan optimis nan tout moun ki prezan. Poutèt sa, li souvan chache apre pandan seremoni. Lè Damballah monte yon moun ofrann espesyal pou li se ze a, li kraze ak dan li.
Damballah se dye sèpan an, zèklè tou. Li ak madanm li, Ayida-Wedo, yo souvan montre tankou koulèv ki sanble tankou si yo te plonje nan koulè yon lakansyèl. Se li ki pote lapli; sa a se yon nesesite pou bon rekòt. Moun ki posede pa li file lang yo antre ak deyò, glise sou tè a, epi yo monte pye bwa, oswa travès do kay, tonbe tankou yon bowa. Li konnen sifle paske li pa gen lapawòl. Jou espesyal li se Jedi, ak pye bwa pi renmen li se bougainvillea. Blan se koulè li. Se li ki an chaj metal blan (ajan) epi yo dwe manje blan manje ak bwè. Li bay richès ak pèmèt trezò yo dwe dekouvri. Damballah soutni mond lan epi anpeche li dezentegre. Damballah ak madanm li Ayida, reprezante seksyalite imen.
Pafwa refere li kòm Da. Souvan yo pale sou Damballah kòm yon sèpan. Nan kilti vodou a, sèpan an se yon senbòl fètilite. Li se youn nan pi ansyen nan zansèt yo e li tèlman sakre, li pa pale, men eksprime tèt li atravè son sifle, jis tankou yon sèpan. Nan relijyon vodou a Damballah asosye sere ak St Patrick Katolik la.
Li se Dahomean nan orijin. Manje li pi renmen yo se ze, farin mayi, melon, diri, bannann ak rezen. Ofrann nòmal pou li se yon manman poul ak yon kòk. Yo kwè ke si yon koup marye fè respè pou li, l ap fè yo kontan
Gen yon koneksyon aksidantèl ant lejè koulè li a ak sa ki genyen nan richès, paske se sèlman elit la po limyè ki posede richès an Ayiti.
Men, Vodou gen yon plas ki pi espesyal pou Erzulie, loa bote a, loa ki moun ki tèlman inik depi li se fòs diferans ant moun ak tout lòt kreyasyon an. Li se kapasite nan konsèptualize, kapasite nan rèv, kapasite nan atistik yo kreye. Li se loa nan idealite.

Li se pwototip fi vodou ki reprezante lalin nan.

Li se dam ki pi bèl ak sensuel nan panteon vodou a. Li respekte e li rich; mete cheve l long; se trè jalouzi epi li mande rayisab li yo dedye yon chanm pou fè lanmou seremoni li.

Ezili: se pa yon loa nan fòs elemantè, men LOa nan rèv ideyal, espwa ak aspirasyon. Kòm sa yo li se loa ki pi renmen nan tout. Li se pal nan aparans; prèske blan, menm si li se Dahomean nan orijin. Li konnen kòm manman tè a, deyès lanmou. Li reprezante kòm yon fanm tranble k ap viv nan dlo a. Li pa gen okenn fonksyon espesifik, men li apwoche nan yon fason konfidansyèl. Nan chak Tanp gen yon chanm, oswa kwen nan yon chanm, dedye a li.

Erzulie se fabulously rich, epi, lè li monte yon moun premye zak la se toujou akonpli twalèt li elabore. Pi bon bagay ki genyen nan houngan oswa manbo yo rezève pou Erzulie. Li pral benyen, lè l sèvi avèk savon toujou nan yon anbalaj fre si sa posib. Li pral abiye ak swa ak flè fre ak lòt siy nan féminines li ak espesyalite.

Jou sakre li yo se madi ak jedi. Li mete rad wouj ak ble ak bijou. Le pli vit ke yon moun posede pa li, yo lave yo ak abiye yo nan bèl rad. Li se yon milat klas segondè ki mache ak yon balanse dezagreyab nan ranch li. Li se yon “fanm nan mond lan” epi li renmen bwason ki gen sik ladan. Li konpare ak Afrodit. Li renmen plezi, ekstravagan e li renmen bay ak resevwa kado. Li renmen gason men li mefye fanm kòm rival. Li se yon fanm nan etikèt, epi lè li pretann pale fransè, li fè espre li pale ak yon vwa byen wo.

Li se yon mèt nan coquetry. Li ka senpleman vizite sèvitè l yo, oswa li ka manje oswa bwè ak anpil délikatès. Li renmen danse epi li pi grasyeuz nan tout loa yo. Li se byen espesyal pou gason epi li pral danse ak yo, bo ak karese yo, menm nan yon fason souvan anbarasan.

Men, li asosye byen ak Vyèj Mari a e senbòl li se kè a, anjeneral, yon sèl kase ak yon flèch nan menm jan ak yon pòtrè Katolik dominan Mari genyen.
Ezili mete twa bann maryaj depi li te (oswa se) marye ak Dumballah, Ogoun ak Agwe. Li te souvan flirted ak Zaka, men li te konplètman ranvwaye pi grosye frè l ‘Ghede kòm endiy (depi li se nwa epi li se milat). Sepandan, Erzulie toujou an chaj epi li ka pran nenpòt sèvitè prezan kòm mennaj li pou jounen an si li vle.
Sepandan, vizit Erzulie pa janm konplètman satisfè. Nan fen li toujou kòmanse kriye. Mond lan jis twòp pou li. Okòmansman moun yo eseye rekonfòte l ak manje oswa bwason ki pi delika oswa lòt kado, men dlo nan je l kontinye koule. Se bò kote l nan kriye ak tris sa a ki pèmèt medam yo aksepte l nan fason li fyè. Li se, finalman, yon moun ki soufri chay lapenn mond lan.
Malgre flirt li ak fason renmen, Erzulie se yon jenn fi. Li se konvèsasyon konplè sou seksyalite brit Papa Ghede. Li ka pa yon jenn fi nan sans fizik la, men nan sans ke lanmou li depase tè a, se yon lanmou pou fòs ki pi wo yo. Li fè pati fanmi an nan lespri lanmè, men li te vin konplètman divòse ak orijin li kòm yo dwe kounye a prèske sèlman yon pèsonifikasyon nan favè fanm ak bote.
Erzulie Jan Petro: Loa lespri vyolan ki fè pati tradisyon Petro. Yo rele Jan Petro pou l pran responsablite tanp kote mò yo ekspoze a; byenke li se yon antite net, lè yo pa rele, se devwa devote yo pou fè yo konpòte yo anpè oswa vyolan, tou depann de motivasyon yo pou fè fas ak lespri yo. Jan Petro kòm yon pwoteksyon nan tanp yo gen anpil pouvwa; lè moun vin nan tanp lan, yo konnen byento. Jan Petro renmen lè fre ak dlo; li se yon lespri lanmè. Li renmen pafen ak losyon–nenpòt tanp dedye a li anjeneral pran sant losyon, paske yo jete yo sou bagay li posede yo.
Li opere anba direksyon Bawon Samdi.

Bawon Samdi reprezante bò lanmò Gede. Li pale nan nen li, li sinik, li jovyal, li bay gwo blag. Lang li plen ak betiz. Zouti li yo se pik la, pik la, ak pèl la. Li se pouvwa dèyè majik la ki touye. Li kontwole nanm moun ki te travèse kontre lanmò kòm rezilta majik.

Lè li parèt (monte yon moun nan yon seremoni envoke), li mete yon pè nan linèt nwa, ki soti nan ki li frape lantiy dwat la: paske ak je dwat li li gade moun ki prezan, pou pèsonn pa vòlè manje l ‘.

Temwayaj Ghede a se yon enterè espesyal; paske lè bondye sa a monte karyè li, yo pa gen okenn sans de pwòp tèt yo, yo konpòte yo ak pale konpulsivman, epi yo refè pa konnen anyen nan sa yo te fè oswa di.

Loa nan lanmò, seksyalite, ak gadò simityè yo. Li renmen fanm, li toujou sèvi ak mo ak chante obsèn, epi li fè dans obsèn. Lè yon moun te monte pa Guede yo mete sou yon manto nwa undertaker, yon chapo nwa ak koton bagay nan zòrèy yo ak nen yo, sa a senbolize yon moun ki mouri. Apre yo fin abiye yo dwe fè dans banda a, yon dans erotik kote yon moun imite mouvman kopulasyon yo.

Guedes yo ap viv nan simityè epi vizite legliz Katolik nan mitan lannwit. Jou 2 novanm fidèl yo vizite simityè yo epi limen bouji nan onè Baron Samedi.

Papa Guede se yon loa renmen anpil paske aparans li toujou pote ri ak lajwa, chante ak danse; anjeneral li se dènye moun ki parèt nan yon seremoni.

Li se loa lanmò ak rezirèksyon; se ke yo rekonèt kòm yon kloun total; renmen sigarèt; se souvan wè fimen de nan yon moman.

Li pa ni bon ni mal, men li amize pa moun e se pou sa li blag anpil.

Ghede se sòt de mò yo ye a oswa apre lavi sa Legba se nan lavi – li ki kontwole aksè. Ghede kontwole aksè nan tout bagay nan dla a.
Li fè nou sonje konpreyansyon nou sou lanmò ak lavi a limite e ke tou de depase konpreyansyon nou.

Ghede se tou bondye erotism. Ewotik se pi lwen pase sa ki byen ak sa ki mal depi li se inevitab. Ghede pa ni kontan pa erotism, e sètènman pa wont pa li. Si yon bagay, Ghede amize pa prezans inivèsèl erotik ak bezwen konstan moun yo pretann ke li se yon lòt pase sa li ye.

Yo kwè ke obscenite li nan zafè seksyèl se yon afimasyon nan lavi nan mitan an nan lanmò.

Samdi se jou li e koulè li nwa. Manje li pi renmen yo se aran sèl, piman cho, mayi griye, ak bannann griye, epi li se konnen pou vòlè manje ak kache li, ak Lè sa a, mande plis. Kabrit nwa ak poul se sakrifis bèt yo te fè l ‘pandan rituèl yo.

Lè Ghede monte yon moun li souvan selibatè soti moun ki pretann yo dwe lwen erotik. Li ridikilize yo, jennen yo, ekspoze yo (nan plis fason pase yon sèl). Li espesyalman difisil sou blan yo paske yo souvan gen atitid seksyèl puritanis nan kilti lwès la.

Souvan yo rele Ghede tou BARON SAMEDI. Nan aspè sa a li se LANMO. Li se gadò simityè a ak kontak prensipal ak moun ki mouri yo. Nenpòt moun ki ta chèche kontak ak mò yo dwe premye kontakte ak mande Ghede / Baron Samedi nan menm fason an ke Legba yo kontakte yo travèse nan mond lespri a.

Ghede gen yon apeti devoran pou manje ak bwè epi li pa gen pwoblèm manifeste yo lè li monte yon moun.
Li gen yon pè dife ak pataje karakteristik nan yon vwa nan nen ak zonbi.

Ghede se yon kloun, yon interrupter, yon parèy grossier. Li mete rad fòmèl nwa ak yon chapo swa wo ak linèt nwa ak yon kann. Li fimen sigarèt epi li bwè wonm. Renmen monte jèn fi. Lè li kontan, li se byen yon kloun, men li difisil pou okipe lè li fache.

Men li se istwa tou. Kòm gadò simityè a li gen kontak entim ak moun ki mouri yo. Li konnen ki plan yo te ye, sa k ap pase nan fanmi yo, ki koneksyon bagay yo ye. Epi li se byen jenere ak enfòmasyon li yo. Menm lè l ap fè clown oswa fè eksantrik erotik li, si w ka rale l sou kote epi poze l yon kesyon serye w ap jwenn yon repons serye ak serye.

Yon lòt nan gwo pouvwa Ghede a se kòm pwoteksyon timoun yo. Ghede jeneralman pa renmen wè timoun mouri. Yo bezwen yon lavi plen. Se konsa, li se loa pou ale nan lè w ap chèche èd pou yon timoun malad.

Ghede gen pouvwa sou zonbi epi li deside si wi ou non moun ka chanje an bèt. Nenpòt vodou maji nwa sa yo dwe chèche èd Baron Samedi/Ghede pou travay sa yo.

Anfen, piske Ghede se mèt lanmò a, se li menm tou dènye rekou pou gerizon paske li dwe deside si li aksepte moun ki malad la nan mò yo oswa kite yo refè.

Gran Boa: Viv nan forè a fon kote vejetasyon an se sovaj. Li se pwoteksyon bèt sovaj, epi li pa renmen yo wè. Li manje fwi ak legim tout jounen an nan rakbwa a epi lè yo rele l nan yon seremoni, anjeneral li pa grangou men pèp la toujou gen manje pou li de tout fason. Li se loa ki dwe rele anvan yon moun òdone nan prètriz vodou.
Grande Ezili: Yon vye fanm, enfim ak rimatism e li sèlman ka mache nan trennen tèt li atè ak yon baton.
Ibo Lele: Li endepandan e li rayi; fyè de tèt li ak anbisye. Li renmen yo sèvi sèlman epi li pa renmen asosye ak lòt loa la. Li konte anpil sou pèp la pou l manje, men pèp la pa janm sèten ki kalite manje li gen anpil chans pou l manje.

Jan Petro: Jean Petro se yon deformation Don Pedro, non esklav espayòl la. Jean Petro se lespri-lidè yon gwoup lespri fò ak vyolan yo rele petro. Diferans ki genyen ant bon loa (rada) ak move loa (petro) toujou byen lwen. Sèvis vodou yo raman fèt pou petro loa; sepandan, yo toujou rive men pifò sèvis yo se pou fanmi ak rada loa. Gen moun ki di ke se Don Pedro ki te fè Jean Petro ki te yon esklav Nèg orijin Panyòl. Li te genyen anpil enfliyans lè yo te denonse kòm instigateur nan kèk konplo alarmant pou ranvèse gouvènman an. Poutèt sa li senbolize rezistans, fòs, soulèvman, ak yon sòt de ideoloji pouvwa nwa.

Kalfou: Legba mare ak opoze Petro li a. Kalfou tou kontwole kafou yo. Aktyèlman, si se pa pou li mond lan ta pi rasyonèl, yon pi bon kote. Men, pa kontrèman ak Pandora nan relijyon ak mit grèk, Kalfu kontwole fòs sa ki mal nan mond lespri a. Li pèmèt travèse move chans, destriksyon ekspre, malè, enjistis.

Kalfou kontwole pwen yo ant kafou yo, pwen yo ki pa sant yo.
Legba kontwole lespri pozitif nan jounen an. Kalfu kontwole move lespri yo nan mitan lannwit lan.

Men, Kalfou ka kontwole move lespri sa yo tou. Li fò ak wo, miskilè. Moun pa pale nan prezans li. Lè li monte yon moun tout moun nan sèvis la sispann pale paske li pèmèt move loa vin nan seremoni an. Li reklame ke pi fò nan loa enpòtan yo konnen l ‘, li kolabore ak yo. Kalfu di ke kèk moun di ke li se yon move lespri sou men li nye sa. Li se yon loa respekte epi li pa renmen anpil.

Li se gwo mèt cham ak maji epi li asosye ak maji nwa. Seremoni yo souvan fèt nan kafou yo.

Orijin nan fènwa. Lalin nan se senbòl li. Li ka plake, men se yon loa trè vyolan ak danjere.

Kalfou se menm jan ak Pandora nan ke li kontwole pòtay yo vini ak ale nan move lespri. Li kontwole pwen sant yo nan kafou yo.

Li gen konesans sou kondisyon imen an epi li devlope fason pou ede moun fè fas ak pwoblèm yo. Li gen eksperyans nan fè fas ak tout kalite moun. Kalfu se yon majisyen ak renmen sèvi ak fèy pye bwa nan maji l ‘yo. Li gen kapasite pou chanje moun yo tounen bèt ak Lè sa a, kontwole lespri yo.
Krabinay: Krabinay loa se petro loa. Yo abiye tout an wouj epi yo fè so segondè enpresyonan. Moun yo avèti lwen Krabinay. Sepandan, yo trè difisil epi yo ka ofri yon gwo èd pou yon houngan.
Lwa sa yo konpòte yo nan yon fason vrèman dyabolik. Posesyon yo pwovoke yo tèlman vyolan ke yo konseye espektatè yo kenbe distans yo. Yo pran plezi nan sinik. Sepandan, yo antreprann tretman nan ka dezespere.

Malgre Bondye admèt kreyasyon yo, yo evite mansyone non l.
Li ka delivre mesaj bondye nan lang moun epi entèprete volonte yo. Li se bondye desten epi li se tou entèmedyè ant èt imen ak bondye diven.

Legba: se youn nan loa ki pi enpòtan nan vodou ayisyen an. Li se premye loa yo dwe rele nan yon sèvis, pou li ka louvri pòtay yo nan mond lespri a epi kite yo kominike ak lòt loa. Pa gen loa oze montre tèt li san pèmisyon Legba. Nenpòt moun ki te ofanse l, li twouve li pa kapab abòde loa li a epi yo pa gen pwoteksyon yo. Li se orijin ak pwototip gason vodou a.

Vodouyizan yo kwè ke si Legba bay volonte yo, yo ka kontakte fòs linivè yo.
Li se gadyen tanp vodou, lakou, plantasyon, ak kafou. Li pwoteje kay la. Si w ale nan yon vwayaj, yo kwè ke ou priye Legba pou pwoteksyon kont mal ak yon retounen lakay san danje.

Antanke “Mèt Crossroads” li se bondye chak pati nan chemen an – yon kote pi renmen nan move lespri ak favorab nan aparèy majik; epi se nan kalfou ke li resevwa omaj majisyen yo epi li prezide sou enchantements ak òneman yo.

Li se tou gadyen poto mitan an–pòs sant la–yon pòs nan mitan yon peristil konsidere kòm yon wout pou lespri yo. Poto-mitan a se yon objè trè sakre. Legba mache nan pye l’ paske li toujou an kontak ak tè a.

Li se yon ti vye granmoun kwochi adorab. Ti tiyo ak ti tabak, yon ti manje nan sak makout li. Maleng sou kò li. Aparans pitye li a te fè l ‘ti non Legba nan pye kase a, men kache fòs la formidable ki vin aparan nan vyolans nan posesyon pwovoke pa li.

Akòz politès li ak nati k ap pran swen li yo akeyi li kòm Papa Legba. Li se yon loa renmen anpil.
Manje li pi renmen yo se legim, vyann ak tubul griye sou dife. Y’a ofri l’ manje sa yo pou l’ louvri pòtay yo. Senbòl li se solèy la ak tout sa ki bon. Jou sakre li se Madi. Pye bwa pi renmen li se medicinier-bebi la.

Lè li monte yon moun, manm moun nan yo tòde ak terib pou wè. Beki a se senbòl Legba. Aparans deyò nan Legba kache yon enteryè trè pwisan.

Legba se senbòl solèy la, limyè lajounen, bagay pozitif. Legba kontwole pwen kadinal kafou yo.

Entèprèt la bay bondye yo ka delivre mesaj yo nan bondye yo nan lang moun epi entèprete volonte yo. Li se bondye desten an, onore premye nan chak seremoni, resevwa premye ofrann. Li reprezante pa yon phallus an bwa oswa fè ki monte nan yon ti mòn nan latè devan chak kay.

Legba se tou konnen yo kenbe “kle a nan mond lan espirityèl”, ak pou rezon sa a se idantifye ak kretyen St Pyè a.

Koulè Legba a se vèt, woz, ak wouj.

Lemba: senbolize pa yon ba fè.

Lenglensou: Sa a se youn nan loa gratis mason yo. Lè w ap manje loa sa a, tout vyann ki prepare pou li dwe sale anpil. Li pito pwent lang, zòrèy, dan devan, ak bout ke yon kabrit. Lè loa sa a monte yon moun, li vyolan ak vwa li trè defòme.

Lento: Espri timoun nan fanmi Guede. Li pwovoke konpòtman timoun nan moun li monte yo. Yo mache maladwa, anpil tankou yon ti bebe ki diman konnen ki jan yo sèvi ak janm li. Yo babilonnen epi kriye pou manje. Konpayi an Linto se nan takine l ‘men se sèlman nan imè bon.

Loko: se lespri vejetasyon ak gadyen sanctuaires. Sitou asosye ak pye bwa. Li bay fèy pwopriyete gerizon; bondye gerizon an ak patwon nan doktè yo remèd fèy ki toujou envoke l ‘anvan antreprann yon tretman. Yo mete ofrann yo nan sache pay ki fè yo pandye nan branch li yo.

Li se sèlman rekonèt nan tiyo a fimen pa sèvitè l ‘ak baton an ke li pote nan men l’. Koulè li pi renmen yo se wouj ak blan. Bèt ki gen plis chans pou yo ofri bay bondye sa a se kabrit nwa oswa blan oswa bèf ki gen koulè wouj.
Dekri nan fòm lan nan yon papiyon, Loco gen yon konesans vaste nan itilizasyon pharmaceutique nan remèd fèy. Yo di ke Houngans ak Manbo resevwa konesans yo nan men Loco.
Li konnen pou bon jijman li; souvan pandan konfli yo rele l pou l jije. Li se konnen pou entolerans li nan enjistis. Yo te di ke li transfòme nan van an epi koute moun san yo pa konnen li la.
Loco gen anpil madanm ak mennaj ki jèn ak bèl nan tout peyi a tout kote ki gen vejetasyon.
Li se pèsonifikasyon nan pye bwa yo li tèlman asosye avèk yo.
Yo konpare Loco ak yon houngan envizib ki gen otorite sou tout sanctuaire ann Ayiti. Adorasyon Loco a sanble anpil ak adorasyon pye bwa – sitou Ceiba. Pyebwa Ceiba se pye bwa swa-koton antiy ak pi wo espès ann Ayiti. Yo mete ofrann yo nan sache pay epi yo pandye nan branch yo.
Li difisil pou distenge Loco lè li te monte yon moun depi li se personification de plantes.
Loco se tou yon loa mesaje ak loa kominikasyon, men devwa prensipal li yo se vejetasyon an nan Woods yo ak forè. Li veye tou sou zouti agrikòl peyizan yo itilize nan aktivite yo chak jou.
Prèt doktè vodou yo adore l, yo pran konesans yo nan men li.

Marasa: Marasa ki te mouri nan timoun piti e ki inosan ak kaprisyeuz. Yo panse yo se òfelen ki pa gen okenn disiplin an tèm de bon abitid manje. Yo manje nan asyèt jimo epi yo manje tout sa yo ofri yo nan yon fwa, toujou vini anpil grangou nan seremoni yo. Yo dwe manje jiskaske yo kontan epi lè sa a yo pral koute pèp la. Yo gen yon repitasyon pou fè mal ak moun ki bliye bay manje oswa ki pa kenbe pwomès yo, men tou refize pran responsablite pou nenpòt move fè oswa maladi.

Marinette-Bwa-Chech: Literalman “Marinette nan bra sèk yo.” Sa a se yon petro loa oswa yon move lespri. Adorasyon li pa gaye nan tout peyi Dayiti men li ap grandi rapidman nan zòn sid yo. Seremoni li yo fèt anba yon tant epi limen ak yon gwo dife kote sèl ak petwòl yo jete.

Li pi pè; yon dyab; sèvitè mal la fè sèman. Lougarou respekte li, ki fè sèvis nan onè li. Li se yon ajan nan tranzaksyon yo anba men Kita ki se, tèt li, yon majisyèn loa eksepsyonèl.
Chwèt kriyan an se anblèm Marinette. Lè li monte yon moun yo konpòte yo tankou yon chwèt, akroche dwèt yo, bese tèt yo ak grate.
Apre li fin monte moun, li pale de manje moun epi li konfese krim efreyan. Nan fen houngan yo ak posede yo menm sote nan dife a epi yo koupe l. Pou sakrifis yo ofri li poul ki te rache vivan, kabrit ak simen. Sepandan, pèsonn pa ka manyen bèt sa yo pou prepare yo; yo dwe antere tou. Marinette se metrès Petro-e-rouge ak madanm Ti-Jean-pied-sec.
Li pwonmennen nan rakbwa a epi li ale nan plas sekrè li kote ofrann li pataje ak pèsonn pa rete.

Obatala: Obatala se yon loa syèl la. Li se loa ki responsab pou fòme timoun nan matris la. Kidonk, Obatala responsab domaj nesans. Yo rele l tou wa twal blan, e tout disip li yo mete rad blan. Manje pi renmen Obatala se Molisk manjab.

Okòmansman, li te bondye forj; sepandan, kounye a ke forj te vin demode, li te vin loa la vanyan sòlda.
Li ka bay fòs grasa pwofesi ak maji. Li se Ogoun (Ogu) ki te di ki te plante lide a epi ki te dirije ak bay pouvwa esklav yo nan revòlt 1804 la ak libète. Li rele kounye a pou ede moun jwenn yon gouvènman ki pi responsab pou bezwen yo.

Li fè pati fanmi Nago loa. Loa sa a renmen bri batay li menm e se sa ki pi posib pou li se mèt zèklè ak tanpèt relijyon vodou a. Dapre tradisyon Nado Shango gen devwa loa sa yo. Ogu-badagri pa vodou kantik, “voye” zèklè ak loraj.

Senbòl li an humfo se yon sable kole nan tè a devan lotèl la. sot pase l ‘swiv li nan ke “Ogu’s Forge” se non yo bay yon baton fè kole nan yon brasero ki reprezante l.

Ogoun: vini nan mòn moun nan divès aspè nan karaktè li, men moun yo byen abitye ak chak nan yo. Kèk nan aspè sa yo se:

Ogoun vanyan sòlda blese a. Isit la li menm sipoze yon Kris-figi poze ke pèp la konnen byen nan asosyasyon kretyen yo.

Kòm Ogoun Feraille li bay sèvitè yo fòs nan kalòt yo sou kwis yo oswa do.
Kòm Ogoun Badagris li ka leve yon moun epi pote l ‘otou pou endike atansyon espesyal li ak patwonaj.

Men, nan tout aspè Ogoun gen tèm dominan pouvwa ak militans. Li reprezante yon veteran nan “tan bayonèt la.”

Byen li yo ka pafwa vyolan. Moun ki monte pa l yo konnen yo lave men yo nan wonm flanmye san yo pa soufri nan pita. Yo pa janm ba yo dlo; yo plis tankou “takine” ak dlo. Yo abiye an dolman wouj ak kepi franse epi yo balanse yon sable oswa yon manchèt, yo moulen yon siga epi yo mande wonm nan yon vye fraz “Gren mwe fret” (testikul mwen yo frèt).

Pafwa, loa Ogu entèprete mesaj Dumballah yo.

Si yo byen konvenk li, li pral pwoteje petisyonè l yo kont bal ak blesi zam.

Li kouvri ak fè ak iminitè a dife ak bal. Pou rann li pi alèz, kongregasyon an sèvi l wonm blan. Senbòl Ogou a se yon moso fè, li itilize pou l konbat lènmi l yo. Li se yon loa respekte.

Ogoun se divinite dife ak “eleman metalijik” ak wouj se koulè li. Se poutèt sa, li renmen bèt ki wouj yo ofri l ‘; pou egzanp, kochon wouj oswa rouj oswa kòk. Li renmen yo salye ak wonm, pa ak dlo ki pi tradisyonèl yo. Souvan se wonm sa a vide sou tè a Lè sa a, limen ak flanm dife yo anvayi peristil la.
Epe a, oswa pi souvan, manchèt la se zam li epi li souvan fè bagay etranj nan pike tèt li ak li, oswa menm kole manch lan nan tè a, Lè sa a, monte lam la san yo pa pèse po li.

Manm fanmi sa a se gwo tafyatè, men alkòl pa gen okenn efè sou yo.

Yo idantifye Ogoun ak St Jacques, jeneral gèrye a, epi li souvan nan laparans yon jeneral lagè revolisyonè.

Li renmen siga ak wonm. Li gen yon pasyon pou dife ak renmen fanm yo. Li se lespri dife ak dlo.

Pye bwa pi renmen li se pye mango. Jou pi renmen li se Mèkredi.

Petite Pierre: se yon espri gouman ak diskisyon ki eseye chwazi batay ak odyans lan.

Petro: Li soti nan yon nouvo nasyon lespri ki te fòje dirèkteman nan asye ak san epòk kolonyal la. Yo reflete tout raj, vyolans ak delir ki te jete chenn esklavaj la. Tanbou yo, danse, ak ritm yo byen file, epi yo pa padone, tankou krak nan yon fwèt rawhide. Bizango a se yon fòm ekstrèm nan Petro a epi li pafwa dekri kòm Petro sovaj la. Bizango fèt nan mitan lannwit, nan fènwa ki se pwovens djab la, dyab la.

Rada: Loa ki reprezante estabilite emosyonèl ak chalè Afrik, fwaye nasyon an. Rada ki sòti prèske dirèkteman nan divinite Dahomean se trè relijye nan lanati; rit pa janm selebre san pèfòmans dans Mahi ak san onore ak envokasyon bondye Nago yo. Rada a tanbou ak danse se sou beat tandiske Petro a se depati. Rada kanpe pou limyè ak zafè nòmal limanite.

Simbi: (Simba, Simbe, Simbi Andezo) se gadyen sous dlo yo ak marekaj epi li pa ka fè san yo pa frechè dlo. Rityèl Vodou yo fèt toupre sous dlo. Plizyè nan chante yo mansyone kalite kote sa yo. Li se yon loa trè konesans paske li pase anpil tan aprann sou nati a nan maladi ki gen orijin Supernatural ak fason yo trete yo. Li se swa avè w oswa kont ou nan pwoteje moun ki gen bon relasyon ak li epi li vire do l ‘bay moun ki pa genyen. Kòm yon pati nan lame Ogou a se chèf gad kòt la e li ale kote li vle.

Li se petro loa nan kòt la; youn nan manm yo respekte nan fanmi petro a. Li fè pati rada akòz nati li. Pafwa pa devote yo neglije ak ronje pa grangou, li gen tandans fè mechanste.
Li ap viv nan sous dlo ak rivyè. Li pa ka kanpe lwen dlo; timoun ki al chache dlo nan sous dlo yo riske–patikilyèman si yo gen po bèl–pou yo kidnape pou yo travay pou li anba dlo pou kèk ane, kado yo ak dezyèm je pou pwoblèm yo.

Sirèn ak Balèn: De loa sa yo se divinite maren, tèlman lyen yo, yo toujou adore yo ansanm epi selebre yo nan menm chante. Gen moun ki di Balèn nan se manman Sirèn nan, lòt moun ke li se mari l ‘; lòt moun di yo sèvi ak yon sèl ak menm divinite a. Opinyon popilè yo di Sirèn nan marye ak Agwe. Lè Sirèn parèt nan yon tanp, moun li posede parèt tou senpleman nan wòl yon jèn koket ki pi prekosyon nan aparans li, epi li pale an franse, souvan ofanse peyizan sèvitè yo. Tou de Sirèn ak Balèn yo souvan konsidere kòm “klas siperyè.”

Sobo: (Sobo Kessou): Lwa pisan. Sobo se yon loa trè pwisan ak byen li te ye pou kouraj li kòm yon vanyan sòlda. Lè li posede yon moun, moun sa a dwe abiye tankou yon jeneral nan lame a. Lè li pale nan kongregasyon an pandan yon monte, se tankou yon jeneral k ap pale ak twoup li yo. Sobo konsidere kòm yon figi enpòtan nan mitoloji vodou. Li se senbòl fòs, ideyal prèt vodou ki vle fè respè nan kominote yo. Akoz fòs li genyen pou disip li yo, yo toujou mande prezans Sobo pou pote sekirite ak pwoteksyon nan kongregasyon an. Moun ki avèk Sobo pwoteje kont espri sovaj.

Yo di Sobo gen pouvwa gerizon epi li souvan rele pou geri maladi ki gen orijin Supernatural pou fanatik li yo.
Li manje vyann kabrit ak mouton, epi li souvan viv anba pye bwa. Sèvitè li yo mete mouchwa blan ak sitwon, koulè li pi renmen yo.
Li se yon dye zèklè ak pwoteksyon drapo. Sogbo se frè Bosu ki gen twa kòn. Sogbo toujou akonpaye pa konpayon li Bade, ki se loa van yo. Loa sa yo pataje fonksyon ak Agau, ki se tou yon loa tanpèt.
Lè Sogbo posede, yon moun lanse wòch poli ki piye yo kolekte epi yo itilize kòm senbòl loa a. Malgre orijin divin yo, kout loraj pa estraòdinè ann Ayiti. Lespri a lanse yon zèklè sou tè a, li frape yon wòch ki parèt epi li jete wòch la nan fon fon an. La li dwe kouche pou yon ane ak yon jou anvan houngan an ka manyen li.

Taureau-trois-graines: Non li vle di towo ki gen twa tèstikul. Loa sa a se yon pwodwi imajinasyon fantaisie pèp Ayiti a e yo konsidere kòm yon loa kreyòl. Li se gwo loa rejyon Jakmèl. Aparans li yo terib; moun ki posede pa li yo sezi ak raj destriktif ak fè ravaj tout wonn sof si apeze pa òf la nan yon ti ponyen zèb. Sa a yo manje nan yon fwa. Pandan vizyon, yo bele san rete.

Ti-Jean-Petro: Sa a se yon maji nwa oswa “petro” loa ki reprezante kòm yon nen ak yon pye. Menmsi Ti-Jean-Petro gen yon non franse, rasin li yo ka remonte nan Lafrik. Li fasil konparab ak yon lespri ki t ap vwayaje nan ti touf bwa a. Lespri sa a tou, yo te dekri tankou yon sèl janm. Loa sa a souvan pwoteje ak ede majisyen maji nwa yo. Yo rekonèt Ti-Jean-Petro tou sou non Petro-e-rouge, Ti-Jean-pied-fin, Prince Zandor, ak Ti-Jean-Zandor. Li gen yon nati vyolan ak pasyone ki vin aparan lè li monte moun